E.AXUNDOVA: “Naxçıvan Əliyevi xilas etdi, Əliyev isə Azərbaycanı”

“Heydər Əliyev və Naxçıvan 1990-1993-cü illərdə”. Naxçıvan Muxtar Respublikasının 85 illik yubileyi ilə əlaqədar Naxçıvan MR Ali Məclisinin dəstəyi və Heydər Əliyev Fondunun Rusiya Federasiyasındakı nümayəndəliyinin təşkilatçılığı ilə Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunda keçirilən konfransda tanınmış yazıçı-publisist, Azərbaycanın əməkdar jurnalisti, Milli Məclisin deputatı Elmira Axundovanın məruzəsi belə adlanırdı. E.Axundovanın məruzəsi Moskvanın elmi ictimaiyyəti və Rusiyanın tanınmış ali məktəbində keçirilən elmi konfransın bütün iştirakçıları tərəfindən böyük maraqla qarşılanmışdır.

Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin tanınmış bioqraflarından biri olan E.Axundova öz məruzəsində qəhrəmanının bioqrafiyasına ekskurs etmiş, onu təkcə Naxçıvanın deyil, bütün xalqımızın böyük oğlu, görkəmli siyasi lider kimi yetişdirmiş Naxçıvanla sıx əlaqəsi barədə məlumat vermişdir. E.Axundova Heydər Əliyevin həyatının Moskva dövrü barədə, həmin dövrdə çoxlu itkilər və məyusluqlarla üzləşməsi, Sov.İKP MK-nın sonuncu baş katibi Mixail Qorbaçovun ona qarşı xəyanəti, özlərini “demokratik” adlandıran KİV-lərin Heydər Əliyevə və onun ailəsinə münasibətdə qeyri-obyektiv mövqe tutması, habelə psixoloji baxımdan heç də az gərgin olmayan “dəyərlərin yenidən qiymətləndirilməsi” barədə söhbət açmışdır. E.Axundova demişdir: “O, kommunizm ehkamlarından və ideallarından imtina etmiş, yeni dayaq nöqtəsi axtarmış və yeganə düzgün qərar qəbul edərək doğma Vətənə qayıtmağı, öz xalqı ilə bir olmağı qət edərək bu dayaq nöqtəsini tapmışdır”.

Məruzədə qeyd edilmişdir ki, Heydər Əliyev Naxçıvana səssiz-küysüz gəlmişdi, buna baxmayaraq Naxçıvan öz adlı-sanlı övladını milli qəhrəman kimi qarşılamış, ona qayğı, sevgi və nəvaziş göstərmişdi. Məruzəçi bildirmişdir ki, sadə naxçıvanlıların sevgisi liderə, sözün həqiqi mənasında, şəfa gətirmişdir. Heydər Əliyev evdən çıxanda yerli sakinlər onu mühafizə etmək üçün dövrəyə alırdılar. Muxtar respublikanın bütün guşələrindən gələn sakinlər Heydər Əliyevin bir müddət onların yanında yaşamasını təklif edirdilər. Nehrəm kəndinin bir sakini isə təzəcə tikdiyi evi ondan hədiyyə kimi qəbul etməyə razı salmaq üçün uzun müddət Heydər Əliyevin yanına gedib-gəlmişdir.

E.Axundova Azərbaycanın o vaxtkı rəhbərlərinin ümummilli liderə münasibətinin heç də birmənalı olmamasını da qeyd edərək vurğulamışdır ki, iqtidarın təkidli müqavimətinə baxmayaraq, naxçıvanlılar Heydər Əliyevi yekdilliklə eyni vaxtda iki parlamentin - Naxçıvan Ali Sovetinin və Azərbaycan Ali Sovetinin deputatı seçmişdilər.

Məruzədə Dağlıq Qarabağ münaqişəsi nəticəsində ətraf aləmdən təcrid olunmuş Naxçıvanın mühasirədən çıxarılmasında Heydər Əliyevin rolu xüsusi qeyd edilmişdir. Məhz onun Türkiyə və İran rəhbərləri ilə şəxsi əlaqələri sayəsində Naxçıvanla kommunikasiyalar yaradılmışdı. Bundan əlavə, Heydər Əliyev blokadada olan Naxçıvana humanitar yardım göstərilməsi barədə Qərb dövlətlərinin nümayəndələri ilə uğurlu danışıqlar aparmışdır. O, ABŞ Prezidenti Bill Klintona səmimi teleqram göndərmiş, bu teleqrama eyni dərəcədə səmimi cavab almış, sonra isə ABŞ-dan humanitar yardım gətirən “Boeing” təyyarələri Naxçıvan hava limanında yerə enmişdir.

Məruzədə Azərbaycanın ümummilli lideri Heydər Əliyevin zəfərlə Bakıya qayıtması və Azərbaycan xalqının onu yekdilliklə dəstəkləməsi faktına xüsusi yer verilmişdir. Naxçıvanda Heydər Əliyevlə dəfələrlə görüşmüş Elmira Axundova demişdir: “Əliyev Naxçıvana gedib orada öz “vaxtını” gözləyirdi. O, əsla şübhə etmirdi ki, tezliklə onu geri çağıracaqlar”.

Elmira Axundova məruzəsinin sonunda demişdir: “O, öz “kiçik Vətənini” tərk edəndə narahat idi, hərçənd bu muxtar respublikaya rəhbərlik etdiyi iki ildən az müddətdə əsas məsələni - Naxçıvanı işğaldan xilas etmək, sərt blokadanı aradan qaldırmaq, naxçıvanlıları ərzaq və yanacaqla təmin etmək məsələsini həll edə bilmişdi. İndi o, bütün ölkəni fəlakətdən xilas etməli idi. Buna görə də biz respublikada bir cümləni tez-tez təkrarlayırıq: “Naxçıvan Əliyevi xilas etdi, Əliyev isə Azərbaycanı”.

Asya HACIZADƏ

AzərTAc-ın xüsusi müxbiri

Moskva

Xalq qəzeti.- 2009.- 19 dekabr.- S. 3.